در این مطلبمان اشاره ای خواهیم داشت به دو بحث متفاوت ولی تا حدودی مرتبط ؛ بحث بی توجهی به آثار تاریخی و باستانی مرند و همچنین هویت بخشی به مفاخر ، مشاهیر و بزرگان شهر با نامگذاری برخی میادین ، طرح ها و ...
وضعیت میراث فرهنگی دیگر شهر ها به مراتب بهتر از باغ شهر مرند است.باغ شهر مرند یکی از بهترین آثارتاریخی کشور را دارد که رسیدگی بهتر میراث فرهنگی به این امر باعث رونق بیشتر این منطقه خواهد شد.اما شکه دومین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی محسوب می شود ، در مقایسه با سایر شهرهای استان، یک شهر مهاجرپذیر محسوب میشود لذا مردم ساکن مرند به معنای واقعی احساس تعلق خاطر به مرند ندارند و نمادهایی که در شهر مرند وجود دارد بیشتر نمادهای بی معنی است !
متاسفانه ما در زمینه ” هویت بخشی آثار تاریخی مرند ” به خوبی عمل نکردیم و اگر میتوانستیم میادین و یا نمادهایی در خور تاریخ مرند انجام میدادیم به خوبی میتوانستیم ارزشها و نمادهای این شهر را زنده کنیم.
در دوره معاصر تعداد بسیار زیادی از مشاهیر ، مفاخر و عالمان در مرند زندگی میکردند ولی هیچ کدام نمادی در شهر مرند ندارند. در باغ شهر مرند مردم به مسائل روزمره خود فکر میکنند و غریبی مرند با شهروندان را به راحتی میتوان در زندگی مرندی ها مشاهده کرد.
عدم اطلاعرسانی کافی میراث فرهنگی استان آذربایجان شرقی به شهروندان مرندی ، بی توجهی این سازمان به میراث تاریخی مرند و اطلاعرسانی ضعیف در این زمینه که بیشترین نقش را در عدم توجه شهروندان به میراث مرند دارد و همچنین عدم وابستگی شهروندان مرند به آثار تاریخی این شهر یکی دیگر از دلایل غربت آثار تاریخی باغ شهر مرند در میان شهروندان است.
مردم به علت فشار زندگی شاید فرصت توجه به آثار باستانی را نداشته باشند ولی چرا وقتی مردم به شیراز سفر میکنند حتما به ” حافظیه و سعدیه” میروند ولی در مرند شاهد چنین امری نیستیم. علت توجه به مکانهایی همچون حافظیه و سعدیه این است که این مکانها به عنوان نمادهای شهر معرفی شدهاند و در اذهان عمومی مردم شناخته شده هستند ولی در مرند با چنین امری روبهرو نیستیم.
معرفی کردن و حفظ نمادهای یک شهر مختص یک سازمان یا یک نهاد یا یک بخش نیست بلکه میبایست تمام نهادها و سازمانهای ذیربط به همراه شهروندان در این زمینه همکاری داشته باشند.
آثار تاریخی مربوط به حداقل ۶۰۰۰ ساله مرند در معرض آسیب قرار گرفتهاند و هیچ اثری در مرند وجود ندارد که از دستاندازیهای طبیعی تا انسانی در امان مانده باشد. علاوه بر تخریب و تهدید میراث فرهنگی مرند، در زمینه مرمت این آثار نیز عملکرد خوبی نداشتهایم و عملیات مرمت آثار فرهنگی را یا ناقص انجام دادهایم یا نیمهکاره آن را رها کردهایم و یا غیراصولی عمل کردهایم.
کم توجهی به میراث فرهنگی با میزان متفاوتی در کشور به صورت عمومی وجود دارد ولی پرآوازه بودن بسیاری از آثار باستانی کشور موجب شده است تا سنگینی نام و نشان آنها مسئولان را مجبور به مرمت و حفظ آنان کند.
در سوی دیگر روزگاری میآید که فرزندانمان میپرسند تاریخ و فرهنگ خودمان کجاست و نام فلان مشاهیر و بزرگان و عالمان نام آشنای مرند ، چرا بر خیابانها و طرح ها نهاده نشد؟ طوری در این نامگذاری ها عمل میکنیم که فردا روزی فرزندانمان پیشینه شهرشان را فراموش شده و غریب خواهند یافت.
اکنون خیلیها دانسته یا ندانسته به فرهنگ و پیشینه این شهر بی اعتنایی میکنند در حالی که میتوانستند کاری انجام دهند اما نمیدهند.
با نامگذاری صحیح خیابانها ، معابر و طرح های تجاری و تفریحی فرهنگ مردمان این سرزمین نیز به خوبی به کودکان و آینده گانمان انتقال خواهد یافت.
درک این خواسته افکار عمومی این قدرها سخت نیست، آنها میخواهند خودشان در شهر خودشان غریب نباشند، میخواهند پروژه های بزرگ شهرشان به اسم یک بزرگ شهر خودشان باشد، این انتظار زیادی نیست !